Akdeniz'de vatandaşlar, borçlanmadan dönüşüme "Evet" diyor

Haber Merkezi - Mersin’de, geçen şubat ayında Akdeniz ilçesine bağlı Barış Mahallesi'nde bulunan 2 katlı eski bir bina çökmüş, olayda 1'i ağır 5 yurttaş yaralanmıştı.

Mahalledeki riskli bazı evler de boşaltılırken, eskiyen kentsel yerleşim alanlarının yenilenmesinin aciliyeti ortaya çıkmıştı. Harekete geçen Akdeniz Belediyesi, 50-60 yıllık hatta daha fazla ömre sahip ekonomik ömrünü tamamlamış evlerin yoğun olduğu Barış ve Bahçe mahallelerinde, 'Kentsel Dönüşüm Araştırma Anketi' yaptı.

Akdeniz Belediyesi'nin, sosyal ve kültürel dokuya zarar vermeden, borçlandırmadan ve yerinden etmeden, hak sahipliğini değiştirmeden uygulamayı planladığı "toplum odaklı kentsel dönüşüm projesi uygulaması", Barış ve Bahçe mahallesi sakinlerinin desteğini aldı. Toplam 761 hanede yüz yüze yapılan görüşmelerde, "Akdeniz Belediyesi, Mahallenizde Kentsel Dönüşüm Projesi Başlatırsa Destekler Misiniz?" sorusuna mahallesi sakinlerinin yüzde 83,2’si 'desteklerim' yanıtını verdi. 

Mahalle halkı, maddi-manevi mağduriyet olmazsa dönüşüme olumlu yaklaşıyor

Kentler de tıpkı canlı organizmalar gibi doğan, büyüyen ve süreç içinde değişen toplumsal birimlerdir. Yıkılma riski yüksek, kentin çöküntü ve  ekonomik ömrünü tamamlamış kent kesimleri yenilenme ve günün ihtiyaçlarına yanıt verebilme gereksinimi duyar.

Bu amaçla harekete geçen Akdeniz Belediyesi; Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Mim Sertaç Tümtaş koordinatörlüğünde; Siyasal ve Sosyal Araştırmalar Merkezi ile birlikte (SAMER), Barış ve Bahçe mahallelerinde yaşayan yurttaşlara yönelik 'Kentsel Dönüşüm Anketi' düzenledi.

Projede katılımcılık esas olacak

Araştırmanın genel değerlendirmesinde, Akdeniz Belediyesi'nin dönüşüm uygulamayı düşündüğü sokaklarda, projeye olumlu tutum olduğu ve hak sahipleri ve/veya kiracılar mağdur edilmediği takdirde projenin destekleneceği görüşünün ağır bastığı vurgulandı, belediye tarafından mahalle sakinlerine dağıtılan bilgilendirme broşürlerinin de bunda etkili olduğu kaydedildi.

Katılımcılığı esas alan Akdeniz Belediyesi'nce önümüzdeki günlerde yapılacak toplantılarla da akademik çevreler, meslek odaları, sivil toplum örgütleri, muhtarlar ve halkla da bir araya gelinerek farklı görüşler alınarak proje olgunlaştırılacak.

Mahalle halkının yüzde 83'ü, 'Akdeniz Belediyesi'nin projesini desteklerim' dedi.

Araştırmada her 2 mahalle sakinlerine sorulan, “Sizce Bu Mahalle Sakinlerinin Kentsel Dönüşüme Yönelik Tutumları Nasıldır?” sorusuna alınan yanıtlara göre, Barış ve Bahçe'de yaşayan halkın yüzde 74,5’i mahallelinin olumlu görüşe sahip olduğunu, “Akdeniz Belediyesi Oturduğunuz Mahallede Kentsel Dönüşüm Projesi Başlatırsa Destekler misiniz?” sorusuna da, ankete katılanların yüzde 83,2’si farklı derecelerde de olsa destekleyeceğini dile getirdi.

Binaların yüzde 35'inin yaşı, 40 yıl ve daha da üstünde

Barış ve Bahçe mahallelerinde, kentsel dönüşüm uygulanması düşünülen sokaklardaki binalar eski yapılar. Nitekim ankete katılan kişilerin yüzde 34.7'si, yaşadığı binanın ömrünün 40 yıldan fazla olduğunu belirtmiştir. Çalışma kapsamında konuta (taşınmaza) dair sorulan sorulardan biri de konutun (taşınmazın) özellikleri ve mülkiyet durumudur. Buna göre araştırma grubunda yer alanların yüzde 45,5’i kiracı olduğunu belirtmişken, yüzde 54,5’i kiracı olmadığını ve bir şekilde mülkiyette söz sahibi olduğunu ifade etti.

Halk, mahallenin fiziksel görüntüsünden memnun değil

Kentsel dönüşüm çalışması yapılmak istenen mahallelerin, fiziksel görüntü açısından da sorunlu bir görünüm sergilediği belirtilen araştırmada, ankete katılan halkın konu ile ilgili düşüncesi de ölçüldü. Buna göre ankete katılan Barış ve Bahçe mahallesi sakinlerinin yüzde 28,7’si mahallelerinin fiziksel görüntüsünden memnun iken, yüzde 71,3’ü memnun olmadığını belirtiyor.

Memnun olanların 'yaşam yerlerini sevdiği, sorun olmaması, kendi evi olması' gibi gerekçelerle memnun oldukları, memnun olmayanların ise 'yapıların eskimesi, çarpık kentleşme, görüntü ve çevre kirliliği' gibi gerekçelerle memnun olmadıkları görülüyor.

Mahalle halkının yüzde 52'si kentsel dönüşüm hakkında bilgi sahibi değil

Kentsel dönüşüm uygulamalarının, genelde akademik camiada ve bazı STK’larda olumlu karşılanan bir olgu olmadığına dikkat çekilen araştırmada, özellikle TOKİ ve/veya müteahhitler aracılığıyla yapılan uygulamaların hak sahiplerinin mağduriyetine yol açtığı belirtildi.

Akdeniz Belediyesinin bu nedenle uygulamayı düşündüğü “toplum odaklı kentsel dönüşüm projesi uygulaması" hakkında, daha önceden halkı bilgilendirdiği belirtilen araştırmada, araştırma grubuna bakıldığında mahalle sakinlerinin yüzde 47,9’unun kentsel dönüşüm hakkında bilgisi olduğu, yüzde 52,1’inin ise kentsel dönüşüm hakkında bilgiye sahip olmadığı sonucu ortaya çıktı.

Barış ve Bahçe sakinlerinin, kentsel dönüşümden beklentisi

Halkın, 'kentsel dönüşüm projesi hakkında neler düşündüğü' de anket kapsamında araştırıldı. Buna göre araştırma grubunun 'yüzde 38,2’si kentsel dönüşümün yaşam koşullarını iyileştireceğini, yüzde 36,1’i konut alanlarının daha sağlıklı olacağını, yüzde 24,9’u sosyal çevrenin değişeceğini, yüzde 13,1’i yeni iş alanlarının açılacağını, yüzde 12,2’si ise fikrinin olmadığını' belirtti.

Mahalle sakinlerine, 'Kentsel dönüşümle mahallenizin nasıl dönüşeceğini düşünüyorsunuz?' sorusu da soruldu. Araştırma grubunun yüzde 46,7’si daha güzel bir görüntü ortaya çıkacağını, yüzde 43,5’i daha sağlıklı konut ve çevre oluşacağını, yüzde 19,2’si mahallede yaşayanların koşullarının iyileşeceğini düşünmekteyken, yüzde 11,4’ü de fikrinin olmadığını açıkladı.